Reis China
Rusland

Dag 1 21 september

Hier zitten we dan op Schiphol. Morgenochtend vliegen we naar Moskou, maar omdat we al om half acht ‘s morgens in moeten checken hebben we voor vannacht maar een hotel genomen. Eerst vandaag alles nog opgeruimd, de diepvries leeg en ontdooid en dan om half twee met de bus naar het station en vandaar met de trein naar Schiphol. We zijn daar tegen vijf uur en stoppen onze koffers in een bagagekluis. We lopen wat rond en kijken boven naar de vliegtuigen. Dan wat eten en met de koffers naar het hotel. De bedden zijn niet top. We kijken nog wat Tv en dan slapen.

Dag 2 22 september

Om half 7 eruit, douchen en de koffers naar de bagage check brengen. Daarna op ons gemak ontbijten met koffie en een koffiebroodje. We lopen rustig terug en zien dan dat het vliegtuig 3 kwartier vertraging heeft. Dat geeft ons wat tijd om een krant te kopen. We gaan door de douane en kopen nog een fles wiskey en wat puzzelboekjes. Het is toch altijd weer wachten en niets doen op zo’n vliegveld. Om half elf kunnen we eindelijk het vliegtuig in en om 11 uur vertrekken we. Na een rustige vlucht landen we om vier uur in Moskou. Nu nog door de douane ( vlot) wachten op de koffers ( lang) en dan met de auto naar het hotel. De chauffeur staat netjes te wachten. Maar het zit niet mee vandaag. Na een rit van bijna twee uur zijn we bij het hotel. Een en al file onderweg. Het is een enorm hotel van zeker 25 verdiepingen. We checken in, brengen de koffers naar de kamer en dan een hapje eten in het restaurant. We kiezen voor het zelfbedieningsrestaurant. Het restaurant lijkt op een grote kantine, maar het eten is goed en er is veel variatie. 700 roebel pp. ( € 17,50). Maar morgen nemen we geen wijn meer. We pinnen geld. Het is inmiddels donker geworden en vanaf de 17e verdieping heb je een prachtig uitzicht.

Voor ons een orthodoxe kerk met van die uientorens en daarnaast een grote boog met bovenop een raket. Dat is het kosmonauten museum volgens de chauffeur. Nog wat lezen en morgen is het weer vroeg dag.

Dag 3 23 september

Ontbijten in het restaurant. Ontbijt was lekker. Een enorme keus uit warme en koude dingen. Dan terug naar de kamer, nog wat lezen, de laptop in een kluis stoppen en om 10 uur precies staat de gids klaar. Een groot papier met daarop onze namen heeft hij in zijn hand. We hebben de hele dag gids Alexander met auto en chauffeur tot onze beschikking. Zoals we gisteren al zagen is het verkeer in Moskou een crime. Veel files en de afstanden tussen de verschillende bezienswaardigheden zijn best groot. Als eerste gaan we naar het rode plein. Het Kremlin is op donderdag gesloten, maar je kunt het plein toch niet missen als je in Moskou bent. De gids vertelt dat het woord rood in het Russisch ook goed betekent. De naam van het plein was al honderden jaren het rode plein voordat de communisten de baas werden.

Tegen de muur van het Kremlin het mausoleum van Lenin. Verder de basiliek met zijn veelkleurige torens. Je kunt niet in de kerk, maar volgens de gids is de kerk ook alleen van de buitenkant maar het aanzien waard

Het regent jammer genoeg. We stappen weer in de auto en gaan naar het nonnenklooster. Eerst een fotostop om het klooster te zien met het zwanenmeer ervoor. Dan door naar de ingang.

Het is een groot complex. Sinds een jaar of tien is een van de gebouwen weer in gebruik door een 20-tal nonnen. Vroeger werden veel meisjes van adelijke afkomst hier non. Een van de gebouwen is ingericht als museum. Nadat we blauwe plastic slofjes over onze schoenen hebben aangetrokken mogen we naar binnen. Dit hele gebouw was eens de woning van een schoondochter van Iwan de verschrikkelijke. De nonnen hadden hier best een goed leven. We zien voornamelijk iconen en geestelijke gewaden.

Iconen die gered zijn door de cultuurraad ten tijde van de onteigening van kerken in de dertiger jaren van de vorige eeuw. Het is een mooi rustig complex. Bij dit klooster hoort een kerkhof en hier zijn heel wat beroemde Russen begraven. Het is een gigantisch kerkhof met veel graven met daarop beeldhouwerken. Zo zien we o.a. het graf van Chroetsjof, Raisa Gorbatsjof, Jeltsin, Tsjechov etc. Hier liggen ook veel belangrijke personen uit de Sovjettijd. Generaals, omgekomen soldaten etc.

Een heel bijzondere plek. Daarna naar een plek waar je als het mooi helder weer is over heel Moskou kunt kijken. Jammer genoeg is het zicht vandaag niet zo goed. We kijken hier en eten, na ons verzoek, op voorstel van de gids soep (Borjst) en een broodje met vlees in een eettent model Haags koffiehuis. 3 personen voor 550 roebel. Daarna gaan we naar het oude zomerpaleis van de Tsaren. Het ligt mooi aan de hoge oever van de Moskwa. We gaan binnen door de achterpoort. Na deze poort lag vroeger een groot houten zomerpaleis. Na de verplaatsing van de regering naar Petersburg werd het paleis maar weinig meer bezocht en is het langzaamaan vervallen en er is niets meer van over.

De hoofdpoort aan de Moskwa is van steen en is nog bewaard. Er staan ook verschillende andere stenen gebouwen. o.a. een klokkentoren. Als we aan komen lopen speelt er net een man op de klokken. Niet zoals in Nederland op een beiaard, maar rechtstreeks met een hamer op de klokken. In de hoofdpoort is een maquette van het oorspronkelijke paleis. Verder zijn er allerlei bodemvondsten tentoongesteld.

Een schilderij van Peter de Grote en Catharina de Grote, meubilair en ook hier weer iconen en kerkelijke gewaden. De Russische gidsen lopen rond in kleding uit de 17e eeuw. Net als gisteren komen we op weg terug naar het hotel weer in een file terecht. De gids valt ervan in slaap. Om zes uur zijn we terug bij het hotel. Wat eten in het restaurant ( gisteren was het beter) en verder wat lezen.

Dag 4 24 september

Vandaag gaan we op weg naar Irkutsk met de Trans-Siberië-Expres. Na het ontbijt lezen we nog wat, ruimen onze koffers in en gaan dan naar de lobby van het hotel. We worden keurig op tijd opgehaald en naar het station gebracht. Daar wacht een gids om ons de weg te wijzen. We moeten ook nog de elektronische tickets omwisselen voor gewone tickets. Het is even lopen naar een ander station, maar het komt allemaal in orde. Ruim op tijd staan we op het perron. Op het station kopen we nog een soort wrap gevuld met groenten en vlees. Even warm gemaakt. Dat is onze lunch.

De trein is vertrekt precies op tijd. We hebben een vierpersoons coupe voor onszelf. De banken zijn tamelijk hard, maar je kunt alvast een van de matrassen op de bank leggen. Zit wat zachter. De koffers kunnen we goed kwijt. In de gang is een ketel waar voortdurend heet water in zit. Makkelijk om een soepje te maken. Op de grond ligt een loper met in de gang daaroverheen een stuk katoen zodat je de loper niet vuil maakt. Vanaf Moskou rijdt de trein met een matig gangetje een uur of drie voor hij weer eens stopt. Dat zijn dan serieuze stops van minstens een kwartier. Veel stationnetjes hebben geen naam, maar heten bijv. km 86. We eten in de restauratiewagen. Simpel maar goed. Bij de volgende stop ga ik er even uit. Even buiten wat lopen. Soldaten houden de trein in de gaten en rekenen twee mannen in die zich verstopt hadden. Er staan verkopers rond de trein die fruit en broodjes en koeken verkopen. Voor 40 roebel koop ik een emmer met appeltjes. Er zit hier en daar wel een plekje aan, maar ze smaken prima. We gaan nu richting het oosten en de tijd zal verzet worden, maar waar en wanneer?? Dat zien we morgen wel als we wakker worden

Dag 5 25 september

Vanmorgen waren we laat wakker. Het liep al tegen half negen. Van een lekkere douche zal het deze treinreis niet komen. Het enige water dat hier is, is water dat je zelf hebt meegebracht, kokend heet water uit de constructie op het einde van het rijtuig en een piepklein straaltje koud water uit een kraan boven de wasbak in de wc. Het heeft even geduurd voor ik door had hoe de kraan in de wc werkt. Er zit geen draaiknop op, maar achter het uiteinde van de kraan zit een hendeltje gemonteerd waarmee je de kraan openzet. Dat warme water is een uitkomst. Soep, thee en koffie zijn hier zo gemaakt. Veel mensen hebben van die kant en klare noedels bij zich. In de trein kun je ook je electrische apparaten opladen. Er komt maar 110 volt uit, maar het lukt toch. ‘s Morgens komt er een dame uit de restauratiewagen langs met warme “broodjes” Het is een soort oliebollendeeg met daarin een knakworst of ragout. De ragoutbroodjes zijn het lekkerst. Bij de “bazin” van het rijtuig koop ik theezakjes en oploskoffie. Als de trein voor een langere tijd stopt koop ik bij een oude vrouw een doosje thee. Telkens wanneer de trein voor langere tijd stopt staat het perron vol met verkopers en verkoopsters. Ook in de trein wordt de coupe’s langsgegaan met sjaals, manchetknopen etc.

Op de perrons is het voornamelijk drank en etenswaren. Emmers met paddestoelen, zakjes met pelpinda’s, ijsjes, broodjes , brood etc. Verder doen we de hele dag niet zoveel. Als de trein voor langere tijd stopt gaan we eruit. We lezen, puzzelen, kijken uit het raam, en dan heb je het gehad. Onderweg verandert het landschap nog nauwelijks. Veel berken en naaldbomen. De dorpjes die je ziet liggen bestaan vaak uit houten huisjes met een golfplaten dak. Op in storten staande schuurtjes van planken en modderwegen. Wat ganzen en geiten en een groententuintje. Geen geasfalteerde wegen. Voor Perm steken we de Wolga over. Daarna trekken we verder naar het oosten. We eten vroeg in de restauratiewagen. Vandaag een kippenbil met aardappelpuree. Het klinkt bijna Duits zoals ze aardappel puree uitspreken.

Dag 6 26 september

Weer een dag in de trein. Samen met een Vlaams stel zijn we de enige buitenlanders deze reis. Gisteravond hebben we een poos zitten praten. Zij zitten in de coupe naast ons, maar moeten die delen met een Russisch ouder echtpaar. De Russen liggen de hele dag op de bank en de Belgen hebben de 2 bovenste bedden. Ze willen een half jaar wegblijven. Net als wij is hun eerste stop ook Irkutsk. Vanmorgen waren we vroeg wakker en om 7 uur zaten we al aan ons “ontbijt”. Een kop oploskoffie en een paar sultana’s. Om half negen kwam de mevrouw met warme vleesbroodjes. Vincent heeft er nog een als verlaat ontbijt gegeten. Ik heb alleen een broodje voor de lunch genomen. We proberen om anders dan de treintijden aangeven alvast wat eerder op de staan en naar bed te gaan. In Irkutsk moeten we om 4.46 uur uitstappen ( Moskoutijd). Daar is het dan 9.46 uur. De tijd wordt in de trein en op de stations niet verzet. Het is allemaal Moskoutijd. Vandaag reden we de hele dag door eenzelfde landschap van berkenbomen met verschillende tinten geel blad, af en toe een naaldboom en veel grasland of velden waar de graanoogst was binnengehaald.

Lange stops o.a. in Omsk wat natuurlijk Dr. P. naar boven bracht. Weer gegeten in de restauratiewagen. Deze keer verse zalm.

Na een dag van alleen maar zitten, lezen, puzzelen en af en toe een half uurtje op het perron ben je ‘s avonds gewoon moe van het nietsdoen.

Dag 7 27 september

Deze ochtend opgestaan met de zon en om 4 uur waren we eruit. Het voelt ook als 7 uur dan. Gisteravond zijn we al om 8.30 uur naar bed gegaan. Dat doen we deze avond ook. Misschien nog wel vroeger. Vandaag scheen de hele dag de zon. dat doet het trouwens al de hele rit in de trein. Om vier uur vanochtend zag je dat de velden en het gras wit waren van de nachtvorst. In de trein is het echt warm. Te warm eigenlijk om te slapen. We liggen onder een laken en laten de deken voor wat hij is. Deze dag maar twee lange stops. Op het ene perron waren wat winkeltjes, met allemaal dezelfde waren als koek, brood, drank, oploskoffie etc. Gelukkig ook wat vers fruit. Bananen en appels uit Nieuw-Zeeland. Het landschap is vandaag wat heuvelachtiger geworden. Af en toe wat water en natuurlijk steeds weer die zelfde dorpjes met houten vervallen huizen ( wel met een schotel), moestuintjes met kool en stapels hout. Het station waar we om 3 uur binnenliepen was aardiger. Hele rijen met vrouwen die allerlei zelfgemaakte etenswaren aanboden. We hebben twee blini’s (pannenkoekjes)gekocht. Er zit een rode vulling in, ik hoop maar dat het zoet is. Daarna zijn we gaan eten in de restauratiewagen. Voor het eerst waren we niet de enigen. Er waren nog 3 tafeltjes meer bezet. Vandaag een Ceasarsalade op zijn Russisch. Met veel mayonaise, surimi, rauwe ui en mais, maar geen sla. De gebakken varkensreepjes met friet werd gestoofd varkensvlees met lauwe slappe penne. Maar alla. Wat het nu allemaal precies kost is mij een raadsel. Vandaag was het 650 roebel? Gisteren meer dan 1000?

Dag 8 28 september

Baikalmeer. Gisteravond lagen we om half zeven Moskoutijd in bed. Vincent viel meteen als een blok in slaap. Bij mij heeft het wel even geduurd. Maar om drie uur waren we weer wakker. Vincent eerst eruit en daarna ik. Na vier dagen en nachten in de trein zonder douche of wasmogelijkheid voel je je wel erg smerig. We ontbeten met oploskoffie en een blini met vruchtenjam. ( Gisteravond op het perron gekocht). De koffer had ik gisteren al herpakt. We waren dus mooi op tijd om de lakens terug te geven. De trein reed zoals de hele tijd goed op tijd en om 4.46 waren we in Irkutsk. Daar was het 9.46 uur. Weer werden we opgehaald door een Engelssprekende gids. Ditmaal een vrouw van achter in de twintig die perfect Engels sprak. Eerst van auto ruilen en dan naar het Baikalmeer. Het is prachtig weer, veel zon, maar het is wel koud. Vannacht heeft het ook hier gevroren en nu is het een graad of 6. Omdat het mooi zonnig weer is gaan we vandaag het openluchtmuseum bekijken.

Hier staan al de houten gebouwen van waarde (historisch of cultureel) die bij de bouw van de hydrocentrale in het water verdwenen zouden zijn.

Het is leuk om te zien en geeft een goed beeld van hoe de mensen in de dorpen leven. Daarna naar de overnachtingsplek. In tegenstelling tot wat wij dachten, niet bij mensen in huis, maar in het appartement van iemand. In dit appartement zijn 2 grote slaapkamers met elk 2 bedden. Voorlopig zijn wij de enige gasten en hebben het appartement voor ons alleen. Nadat we koffers hebben weggezet gaan we eerst lunchen. Het is een uitstekende, maar erg uitgebreide lunch. Eerst een salade met o.a.vis, kaviaar en gebakken aardappelen erin. dan een kom vissoep en daarna nog een mooi opgemaakt vis met aardappelpuree. Tot slot thee met een grote bladerdeeg koek. Wijs dat we het bij het eten op water hebben gehouden. Anders waren we helemaal van de kaart geweest. We krijgen nog een rondrit door het dorp Listriyanka. Een lintdorp langs de oevers van het meer. Het grootste meer op aarde. 60 tot 80 km. breed en 600 km lang. Meer dan 1600 m. diep.

Tenslotte bezoeken we nog het onderzoeksinstituut dat vlak bij het appartement ligt. Hier wordt onderzoek gedaan naar het Baikalmeer. Een interessant museum en de gids wist er enthousiast over te vertellen. Daarna toch maar naar het appartement. Even boodschappen doen bij het winkeltje in de 3e flat. Uitgebreid eten doen we vanavond niet. Dat wordt wat brood en worst en een kop thee.

Dag 9 29 september

De bedden zijn slecht, maar we hebben geslapen . Naast de twee “ bedden” (bedbank met drie kussens achterelkaar) staat er in de hele kamer een stoel. Je kunt dus niet zitten op je kamer. Een stoel uit de keuken halen is ook geen optie, want daar staan geen stoelen. Er hangen geen overgordijnen en je kunt de kamer ook niet op een andere manier verduisteren. Al met al een accommodatie die ver onder de maat is. Het is er ook niet al te netjes. Je zit ook op 45 minuten loopafstand van de bewoonde wereld. Wij hebben geluk, omdat het lekker weer is, maar als je hier in je eentje zit met regen kun je geen kant uit. Om half negen komt een mevrouw die voor ons een ontbijt maakt. Roereieren, worstjes, warme havermout, een kruidenthee, 2 berliner bollen, 2 campina yoghurtjes en wat krentenbrood. Ze denkt zeker dat we hier een hele dag mee moeten doen. Na het ontbijt nog even wat lezen en rommelen en om half elf gaan we naar buiten. Hier vlak bij ligt een skilift die je naar een uitzichtspunt kan brengen.

Wij wandelen naar boven. Het is een brede betonnen weg en niet echt moeilijk. Het is stil op wat joggers na. Vanaf hier heb je mooie uitkijkjes over het meer. We klimmen helemaal naar boven en komen daar wat mensen tegen. Meisjes op naaldhakken ( zijn met de stoeltjeslift) en bierdrinkende mannen. Boven hangen net als bij het uitkijkpunt van gisteren overal lintjes aan de bomen. Gisteren had de gids het over een ritueel dat er voor zorgt dat je nog eens terugkomt.

Jammer genoeg is het wat mistig en hangen er nevelflarden over het meer. We lopen rustig terug en tegen een uur zijn we weer bij het appartement. Vandaag komt er ook nog een tweede gast, maar die is er nog niet. met de resten van het ontbijt en het brood en de worst van gisteren lunchen we. Daarna wat lezen en rusten. Om drie vertrekken we richting dorp. Het is nog steeds prachtig weer. De weg loopt langs het meer en er is een voetpad naast. Onderweg komen we de afschuwelijkste bouwwerken tegen. Een kompleet roze Doornroosjekasteel.

Volgens de gids van gisteren zijn dat bouwsels van de nieuwe rijken. Iets voorbij het restaurant waar we gisteren gegeten hebben lopen we het dorp in. Er staan hier nog veel houten huizen met van die versierde daklijsten en vensters. Het kan allemaal wel een likje verf of een onderhoudsbeurt gebruiken, maar het is wel netjes. Er is nergens troep of rommel te vinden op de straat. Wel lopen er een aantal koeien. Ook zijn er wel drie waterputten. Goed onderhouden en kennelijk nog in gebruik. Na een kilometer houdt de verharde weg op en lopen we terug. Om vijf uur zijn we in hetzelfde restaurant en ook nu eten we er weer erg goed. Dan is het nog drie kwartier stevig doorstappen voor we terug zijn bij het appartement.

Wanneer we terug zijn is de andere gast ook gearriveerd. We zitten met zijn allen in de keuken op krukjes en komen zo de avond door.

Dag 10 30 september

Vanmorgen is het de huisbaas die het ontbijt maakt. Om 10 uur arriveert de chauffeur. Roel ( de gast) wil hier een dag eerder weg en heeft naar Elena gebeld dat ze voor hem een plekje in Irkutsk zoekt. Hij gaat met ons mee in de auto. Naar onze mening heeft hij gelijk. Zeker in het naseizoen is een excursie vanuit Irkutsk van één dag (uit en thuis) genoeg. We arriveren tegen elven bij het volgende gastgezin. Hier is alles prima geregeld. Een gezellige kamer met 2 bedden. Een keurig nette douche en toilet. De gastvrouw spreekt Duits en legt aan de hand van de kaart uit waar we in Irkutsk zijn. Waar je kunt eten en winkelen en waar de bezienswaardigheden zijn. We krijgen de code van de deur en dan gaan we de stad in. We lopen richting Karl Marx straat. Daar eten we een bordje sla en een gevuld broodje. Er zijn hier veel overdekte winkelcentra. We zijn nog steeds op zoek naar een riem, een muts en handschoenen. In de winkelcentra vooral veel boetiekjes en schoenenwinkels. Maar in het centrum op het einde van de straat is een soort C en A waar een vriendelijke verkoopster ons helpt aan de dingen die we nodig hebben. Op een plein met een standbeeld van Lenin gaan we rustig op een bankje zitten. Even bijkomen van het lopen. Dan verder de andere kant van de straat richting rivier. Veel winkels hebben hier geen of een heel kleine etalage. het is moeilijk om als je geen Russisch kunt lezen te weten wat daar dan verkocht wordt. Op het einde van de straat staat een groot standbeeld van tsaar Alexander lll. Op de terugweg gaan we het museum voor de geschiedenis van Irkutsk binnen. Het kost 150 roebel pp en daarvoor krijgen we elk 15 kaartjes van 10 roebel. Het is maar een kleine tentoonstelling, maar het personeel zorgt voor een Engelstalige gids en dat stellen we erg op prijs. Het blijkt dat het belangrijkste deel van het museum bij de rivier ligt. Dat zien we morgen dan wel weer.

We zitten nog een half uur op een bankje en bekijken de voorbijgangers. Onvoorstelbaar hoeveel vrouwen hier op naaldhakken lopen. Vaak onder laarzen. Onderweg naar het gastgezin eten we in een “ cafe ”. Alleen een Russisch menu en we wijzen dus maar een salade en een vleesgerecht aan. Prima gegeten. ‘s Avonds wat lezen en puzzelen en dan slapen.

Dag 11 1 september

Onze laatste dag in Irkutsk. We beginnen met een goed ontbijt verzorgd door Tamara de gastvrouw. Ze geeft ons advies waar we die dag nog naar toe kunnen. We spreken samen met Roel af dat we vanavond hier eten. Tamara zal een Russische maaltijd verzorgen. Tegen tienen lopen we de stad in. Eerst naar het dekabristenmuseum. Dekabristen waren een groep hoge officieren die in begin 19e eeuw hervormingen door wilden voeren. Dat is mislukt en de hoogadelijke officieren werden verbannen naar Siberië. Na hun verblijf in een strafkamp mochten ze naar Irkutsk en daar staan nu nog een aantal van hun huizen. Ze hebben veel betekend voor de culturele ontwikkeling van de stad. Na het museum gaan we naar de markt. Een gedeelte van de markt waar vooral vers fruit en groenten wordt verkocht is in de openlucht.

Vlees en andere verse producten is in een overdekte hal. Een mooi gezicht en heel bijzonder al die kleine winkeltjes die net als in een souk per artikel zijn gesorteerd. Kleine hokjes waar je bijv. alleen instant zakjes saus kunt kopen. We eten weer in dezelfde zaak als gisteren en gaan daarna op zoek naar een bank. Maar hier wisselen ze geen roebels tegen Mongools geld. Dan maar roebels mee naar Mongolië. We lopen naar de twee orthodoxe kathedralen die langs de rivier staan. Een ervan is prachtig opgeknapt. Binnen is het een en al kleur. Vlak bij is ook de eeuwig brandende vlam. Vandaag zijn er wel 3 bruidsparen die daar foto’s komen nemen. Compleet met hapjes en drank erbij. Dan wandelen we rustig terug naar de kamer. Nog wat lezen en uitrusten. de koffers goed inpakken en dan eten. Tamara heeft typisch Russische “ tortellini” gemaakt. We eten het met bouillon en ook met zure room en dille. Als toetje nog een koek en thee. Voor 300 roebel heb je dan prima gegeten. Nu nog wachten op de auto en om tien voor negen vertrekken we naar het station. Nog even wachten, water kopen en dan kunnen we in de trein. Installeren en precies op tijd vertrekt hij.